پارادوکس آزادی و بردگی در لیبرالیسم جان لاک

author

  • فرشاد شریعت دانشیار گروه علوم سیاسی، دانشکدۀ معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع)
Abstract:

مقالۀ حاضر با توجه به سه رهیافت فلسفی، تاریخی، و فلسفی- تاریخی، ضمن توجه اساسی به روش‌شناسی لاک، سعی دارد با پیوند میان فلسفۀ سیاسی لاک و تاریخ زمان وی، نشان دهد که چرا و چگونه فهم منطق درونی دو رسالۀ حکومت و لیبرالیسم لاک که اغلب از طریق دو رهیافت نخست موضوع پژوهش قرار گرفته، ناممکن و بلکه بدون دلالت‌های کاربردی لازم برای بازخوانی و بازسازی اندیشۀ سیاسی مختار است. زیرا در یکی تجارب تاریخی لاک در مستعمرات امریکایی، و در دیگری اصول اساسی اندیشۀ سیاسی و فهم لیبرالیسم وی نادیده گرفته شده است. به بیان دیگر، این رویکرد ضمن تبیین تعارض‌های اندیشۀ سیاسی و نشان‌دادن چهرۀ ژانوسی لاک، درصدد است تا ضمن توجه به غایت اندیشۀ سیاسی لاک در بنای لیبرالیسم داخلی و ناسیونالیسم استعماری، نشان دهد که هم نظریۀ تساهل و اندیشۀ آزادی‌خواهی لاک که طرف‌داران رویکرد اول، آن‌ها را مؤثر در شکل‌گیری دو رساله تلقی می‌کنند و هم تجارب استعماری لاک که طرف‌داران رویکرد دوم، آن‌ها را مؤثر در شکل‌گیری دو رساله می‌پندارند، هر دو با هم در شکل‌گیری اندیشۀ سیاسی لاک قابل توجیه، تفسیر و داوری‌اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی و مقایسه‌ رابطه آزادی و امنیت در اندیشه‌ سیاسی توماس هابز و جان لاک

مسئله «آزادی» و «امنیت» همواره توجه بشر را به خود جلب کرده است. «‌هابز» و «‌لاک»، دو تن از نظریه‌پردازان اصلی «قرارداد اجتماعی» در این راستا گام‌هایی برداشته‌اند؛ مطالعه دیدگاه این دو متفکر درباره آزادی و امنیت از آن جهت ضروری می‌نماید که یکی به مطلق‌گرایی و دیگری به پدر لیبرالیسم معروف است. تحقیق حاضر با روش توصیفی و تحلیلی با جمع‌آوری داده‌های کتابخانه‌ای و با رجوع به آثار این اندیشه‌ورزان و ...

full text

بازسازی لیبرالیسم سیاسی در ساحت اندیشه جان رولز بر اساس دو مفهوم سعادت و آزادی

جان رولز از مشهورترین فیلسوفان لیبرال معاصر و فیلسوفی دوران‌ساز در عرصه فلسفه سیاست است که آراء کمتر متفکری از متفکران هم‌عصر و زمانه­ی وی،‌ همانند او عرصه رد و ابرام و بحث و نظر بوده است. به طور معمول نام رولز با نظریه عدالت او و نوآوری دوران‌ساز وی در باب افزودن عدالت به اندیشه لیبرالی گره‌ خورده است؛ و همین امر باعث شده است که از دیگر جنبه‌های اندیشه و تفکر رولزی غفلت صورت گیرد. این در حالی ...

full text

جان لاک و مسئلۀ خوش‌بختی

مقولۀ «خوش‌بختی» از مسائل بنیادین و پرسش‌های دیرینۀ بشری به‌ شمار می‌آید که با ابعاد گوناگون زندگی بشر پیوند دارد و لذا از زوایای گوناگونی بررسی شده است. در دوران جدید برخی از متفکران، از جمله جان لاک، این موضوع را بررسی کرده و با مشکلات آن دست و پنجه نرم کرده‌اند. جان لاک در این راه با مسائلی هم‌چون لذت و آلام بشری، اصول اخلاقی، عقلانیت رفتاری و معیار نیک و بد و هم‌چنین اجتماع، نهادهای دینی، ح...

full text

طرح و نقد مبادی معرفتی لیبرالیسم سیاسی جان رالز

یکی از مهم‌ترین وجوه لیبرالیسم سیاسی رالز نسبت آن با حقیقت است. به گفته وی لیبرالیسم سیاسی تلقی خودش از عدالت را درست یا صادق معرفی نمی‌کند، بلکه آن را معقول می‌داند. این رویکرد رالز معضل مهم توجیه را پیش روی وی قرار می‌دهد. وی برای حل این معضل راه حل‌های متفاوتی مثل وضع اولیه، تعادل تأملی، اجماع همپوش و برقراری رابطه میان اختیار و عینیت ارائه می‌کند که در این مقاله طرح و سپس با روش تحلیل انتقا...

full text

حقوق طبیعی از دیدگاه جان لاک و مرتضی مطهری

موضوع حقوق طبیعی از بحث‌های مهم و قدیمی در اندیشۀ متفکران و فیلسوفان بوده است. اولین سؤال این است که مفهوم و جایگاه حقوق طبیعی در نزد مطهری و جان لاک چیست؟ دیدگاه‌های این دو حکیم دربارۀ چهار موضوع مهم حقوق طبیعی (آزادی، عدالت، مالکیت، حقوق بشر) و اختلافات و اشتراکات آن‌ها چیست؟ در این مقاله تلاش شده است که مبانی این دو متفکر در زمینۀ حقوق طبیعی و حقوق بشر بررسی شود. همچنین در این مقاله به مبان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 44  issue 1

pages  43- 60

publication date 2014-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023